انعکاس سومین جشنواره روابط عمومی‌های کشور در رسانه‌ها
مقدمه:
اگر تعریف روابط عمومی را " مجموعه فعالیت های ارتباطی و تدابیری که سازمان ها برای ایجاد و خلق نگرش مطلوب و مقابله با نگرش های نامطلوب نسبت به خودشان اتخاذ می کنند،" بدانیم، کاملاً آشکار می‌شود که محور اصلی فعالیت های روابط عمومی ها باید بر" تغییر نگرش" استوار باشد.
از سوی دیگر لازمه تغییر نگرش، شناخت نگرش های موجود در جامعه می باشد. بنابراین اساسی ترین عنصر در کار روابط عمومی، "شناخت" است. شناخت مردم، نیازهایشان، توانایی های سازمان در رفع این نیازها، شناخت محیط
و ... که همگی این فعالیت ها به منظور خلق نگرش مطلوب نسبت به سازمان انجام می شود.
در سایه چنین تعریفی از روابط عمومی است که می توان برای آن وظایف و نقش های خطیری چون هدایت‌گر و ارشاد کننده مدیران، نماینده‌ی مردم در سازمان و ... قایل شد.
به این ترتیب بر خلاف تصوری که جامعه از روابط عمومی دارد و حتی بسیاری از روابط عمومی ها از خود دارند، "تبلیغات" ممکن است به عنوان بخشی از کار روابط عمومی تلقی شود ولی همه آن نیست.
همان گونه که در برخی منابع اشاره شده است؛ هنوز در جامعه ما جایگاه روابط عمومی مشخص نیست و به همین دلیل آن چنان که باید، بهای لازم بدان داده نشده است و شاید برگزاری مراسمی همچون انتخاب روابط عمومی های برتر، بهانه و دست آویز خوبی برای خلق نگرش مطلوب و مقابله با نگرش های نامطلوب توسط این نهاد ارزشمند باشد.
شکی نیست که رسانه های همگانی (رادیو، تلویزیون، مطبوعات)، تریبون های نماز جمعه، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و... از یک سو و ارگان ها و نهادهای ذیربط روابط عمومی ها، انجمن روابط عمومی ایران، ستاد تبلیغات دولت و ... به طور کلی مراکز فرهنگی مرتبط با روابط عمومی ها، از سوی دیگر می توانند از فرصت های پیش آمده استفاده کنند و به معرفی نقش، اهمیت و وظایف روابط عمومی ها بپردازند.
سومین دوره انتخاب روابط عمومی های برتر که در سوم بهمن ماه و در سالن آمفی تئاتر سازمان حج و زیارت برگزار گردید، در واقع تلاشی بود برای یافتن جایگاه واقعی روابط عمومی در کشور.
نتایج حاصل از بررسی انعکاس انتخاب روابط عمومی های برتر در مطبوعات به خوبی نشان می دهد که متأسفانه کوچکترین تلاشی از سوی ارگان ها، مراکز، نهادها و رسانه های فرهنگی کشور در این زمینه صورت نگرفته است. حال این سؤال پیش می آید که اصلاً این مراسم و این گزینش به چه منظوری صورت می گیرد و هدف از برگزاری آن چیست؟ مسلماً صرف برگزاری مراسم، مد نظر نیست. درجزوه ای که از "سوی دفتر هماهنگی تبلیغات دولت" انتشار یافته، می خوانیم. "... به هرحال شاید بی مناسبت نباشد که در پایان این مقدمه‌ی کوتاه، شمه‌ای از اهداف طرح گزینش روابط عمومی نمونه را بشرح زیر جمع بندی کنیم:
1) سنجش و تشخیص میزان توانایی، مهارت و قابلیت های واحدهای روابط عمومی
2) شناسایی کاستی ها و نارسایی ها و کوشش به منظور دستیابی به راه حل های سنجیده و مناسب
3) گردآوری اطلاعات لازم و تشکیل بانک اطلاعاتی برای استفاده‌ی مسؤولان در تدوین برنامه ها و اتخاذ تصمیمات متقضی
4) ایجاد انگیزش و تحرک در واحدهای روابط عمومی و تقویت فرهنگ قدردانی و قدرشناسی از زحمات مسؤولان
مشاهده می شود که در این بندها که به طور ضمنی به اهمیت روابط عمومی ها اشاره شده به نحوی می‌توانند در تدوین برنامه ها مورد استفاده مسؤولان قرار گیرند.
حال، با چنین برداشتی از روابط عمومی ها و رسالتی که بر دوش آنهاست و نیز با تأکیدی که ارگان ها و مقامات فرهنگی و اجرایی کشور بر آن دارند، جای بسی تعجب و تأسف است که کوچک ترین حرکتی در راستای آشنا کردن
مردم با نقش روابط عمومی ها- نه از سوی خود آنها و نه از سوی سایر دست اندرکاران اموراجتماعی و فرهنگی جامعه- انجام نشده است.
اگر حقیقتاً یکی از نقش های اساسی و عمده مطبوعات، رادیو و تلویزیون و رسانه های همگانی را " آگاهی رساندن به جامعه" بدانیم، باید اذعان نماییم که تمامی این رسانه ها در زمینه معرفی ابعاد مختلف روابط عمومی ها کوتاهی نموده اند. چون یکی از حرکت های بسیار مثبت و سازنده مطبوعات که در بسیاری مواقع شاهد آن هستیم، این است که در ایام و مناسبت های مختلف ( اعم از مناسبت‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، مذهبی و ...) اقدام به درج مطالب مختلف در قالب های گوناگون (خبر، مقاله، گزارش، و ...) می نمایند.
انعکاس مراسم در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران نیز منحصر به نمایش کمتر از یک دقیقه ای مراسم در یکی از بخش های خبری بود.
از سوی دیگر انجمن روابط عمومی ایران و ستاد تبلیغات دولت نیز به عنوان متولیان این امر، نه تنها اقدامی در این زمینه نکردند، بلکه نسبت به عدم انعکاس مراسم در رسانه ها نیز حساسیتی نشان ندادند.
در حالی که ماده اول از فصل اول اساس نامه انجمن روابط عمومی، نخستین هدف انجمن را این گونه معرفی
می نماید: "با توجه به اهمیت نقش ارتباطات اجتماعی در جهان امروز، انجمن روابط عمومی ایران با هدف شناساندن نقش روابط عمومی و مردم و تلاش در جهت توسعه روش های علمی و اجرایی در چارچوب اهداف نظام و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تشکیل می گردد".
کوتاهی دو سویه رسانه های همگانی از یک سو و متولیان روابط عمومی ها از سوی دیگر، در حالی صورت می گیرد که اصلاً هدف از تشکیل آنها، "رساندن آگاهی به جامعه" است.
در صورتی که ارتباط دو سویه آنها می تواند نقش عظیمی در ارتقای سطح آگاهی‌های جامعه- در چارچوب سیاست های فرهنگی کشور- داشته باشند.
در این گزارش، کلیه مطالبی که روزنامه‌های "ابرار"،" اطلاعات"، "جمهوری اسلامی"، "جهان اسلام"، "رسالت"، "سلام"، "کیهان" و "همشهری" طی اول تا دوازدهم بهمن ماه در زمینه انتخاب روابط عمومی ها داشته‌اند، استخراج شده و مورد بررسی کمی و کیفی قرار گرفته‌اند. سپس بر اساس نتایج حاصل از این بررسی، به ذکر پیشنهادهایی در این مورد پرداخته‌ایم.
اگر تعریف روابط عمومی را " مجموعه فعالیت های ارتباطی و تدابیری که سازمان ها برای ایجاد و خلق نگرش مطلوب و مقابله با نگرش های نامطلوب نسبت به خودشان اتخاذ می کنند،" بدانیم، کاملاً آشکار می‌شود که محور اصلی فعالیت های روابط عمومی ها باید بر" تغییر نگرش" استوار باشد.
از سوی دیگر لازمه تغییر نگرش، شناخت نگرش های موجود در جامعه می باشد. بنابراین اساسی ترین عنصر در کار روابط عمومی، "شناخت" است. شناخت مردم، نیازهایشان، توانایی های سازمان در رفع این نیازها، شناخت محیط
و ... که همگی این فعالیت ها به منظور خلق نگرش مطلوب نسبت به سازمان انجام می شود.
در سایه چنین تعریفی از روابط عمومی است که می توان برای آن وظایف و نقش های خطیری چون هدایت‌گر و ارشاد کننده مدیران، نماینده‌ی مردم در سازمان و ... قایل شد.
به این ترتیب بر خلاف تصوری که جامعه از روابط عمومی دارد و حتی بسیاری از روابط عمومی ها از خود دارند، "تبلیغات" ممکن است به عنوان بخشی از کار روابط عمومی تلقی شود ولی همه آن نیست.
همان گونه که در برخی منابع اشاره شده است؛ هنوز در جامعه ما جایگاه روابط عمومی مشخص نیست و به همین دلیل آن چنان که باید، بهای لازم بدان داده نشده است و شاید برگزاری مراسمی همچون انتخاب روابط عمومی های برتر، بهانه و دست آویز خوبی برای خلق نگرش مطلوب و مقابله با نگرش های نامطلوب توسط این نهاد ارزشمند باشد.
شکی نیست که رسانه های همگانی (رادیو، تلویزیون، مطبوعات)، تریبون های نماز جمعه، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و... از یک سو و ارگان ها و نهادهای ذیربط روابط عمومی ها، انجمن روابط عمومی ایران، ستاد تبلیغات دولت و ... به طور کلی مراکز فرهنگی مرتبط با روابط عمومی ها، از سوی دیگر می توانند از فرصت های پیش آمده استفاده کنند و به معرفی نقش، اهمیت و وظایف روابط عمومی ها بپردازند.
سومین دوره انتخاب روابط عمومی های برتر که در سوم بهمن ماه و در سالن آمفی تئاتر سازمان حج و زیارت برگزار گردید، در واقع تلاشی بود برای یافتن جایگاه واقعی روابط عمومی در کشور.
نتایج حاصل از بررسی انعکاس انتخاب روابط عمومی های برتر در مطبوعات به خوبی نشان می دهد که متأسفانه کوچکترین تلاشی از سوی ارگان ها، مراکز، نهادها و رسانه های فرهنگی کشور در این زمینه صورت نگرفته است. حال این سؤال پیش می آید که اصلاً این مراسم و این گزینش به چه منظوری صورت می گیرد و هدف از برگزاری آن چیست؟ مسلماً صرف برگزاری مراسم، مد نظر نیست. درجزوه ای که از "سوی دفتر هماهنگی تبلیغات دولت" انتشار یافته، می خوانیم. "... به هرحال شاید بی مناسبت نباشد که در پایان این مقدمه‌ی کوتاه، شمه‌ای از اهداف طرح گزینش روابط عمومی نمونه را بشرح زیر جمع بندی کنیم:
1) سنجش و تشخیص میزان توانایی، مهارت و قابلیت های واحدهای روابط عمومی
2) شناسایی کاستی ها و نارسایی ها و کوشش به منظور دستیابی به راه حل های سنجیده و مناسب
3) گردآوری اطلاعات لازم و تشکیل بانک اطلاعاتی برای استفاده‌ی مسؤولان در تدوین برنامه ها و اتخاذ تصمیمات متقضی
4) ایجاد انگیزش و تحرک در واحدهای روابط عمومی و تقویت فرهنگ قدردانی و قدرشناسی از زحمات مسؤولان
مشاهده می شود که در این بندها که به طور ضمنی به اهمیت روابط عمومی ها اشاره شده به نحوی می‌توانند در تدوین برنامه ها مورد استفاده مسؤولان قرار گیرند.
حال، با چنین برداشتی از روابط عمومی ها و رسالتی که بر دوش آنهاست و نیز با تأکیدی که ارگان ها و مقامات فرهنگی و اجرایی کشور بر آن دارند، جای بسی تعجب و تأسف است که کوچک ترین حرکتی در راستای آشنا کردن
مردم با نقش روابط عمومی ها- نه از سوی خود آنها و نه از سوی سایر دست اندرکاران اموراجتماعی و فرهنگی جامعه- انجام نشده است.
اگر حقیقتاً یکی از نقش های اساسی و عمده مطبوعات، رادیو و تلویزیون و رسانه های همگانی را " آگاهی رساندن به جامعه" بدانیم، باید اذعان نماییم که تمامی این رسانه ها در زمینه معرفی ابعاد مختلف روابط عمومی ها کوتاهی نموده اند. چون یکی از حرکت های بسیار مثبت و سازنده مطبوعات که در بسیاری مواقع شاهد آن هستیم، این است که در ایام و مناسبت های مختلف ( اعم از مناسبت‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، مذهبی و ...) اقدام به درج مطالب مختلف در قالب های گوناگون (خبر، مقاله، گزارش، و ...) می نمایند.
انعکاس مراسم در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران نیز منحصر به نمایش کمتر از یک دقیقه ای مراسم در یکی از بخش های خبری بود.
از سوی دیگر انجمن روابط عمومی ایران و ستاد تبلیغات دولت نیز به عنوان متولیان این امر، نه تنها اقدامی در این زمینه نکردند، بلکه نسبت به عدم انعکاس مراسم در رسانه ها نیز حساسیتی نشان ندادند.
در حالی که ماده اول از فصل اول اساس نامه انجمن روابط عمومی، نخستین هدف انجمن را این گونه معرفی
می نماید: "با توجه به اهمیت نقش ارتباطات اجتماعی در جهان امروز، انجمن روابط عمومی ایران با هدف شناساندن نقش روابط عمومی و مردم و تلاش در جهت توسعه روش های علمی و اجرایی در چارچوب اهداف نظام و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تشکیل می گردد".
کوتاهی دو سویه رسانه های همگانی از یک سو و متولیان روابط عمومی ها از سوی دیگر، در حالی صورت می گیرد که اصلاً هدف از تشکیل آنها، "رساندن آگاهی به جامعه" است.
در صورتی که ارتباط دو سویه آنها می تواند نقش عظیمی در ارتقای سطح آگاهی‌های جامعه- در چارچوب سیاست های فرهنگی کشور- داشته باشند.
در این گزارش، کلیه مطالبی که روزنامه‌های "ابرار"،" اطلاعات"، "جمهوری اسلامی"، "جهان اسلام"، "رسالت"، "سلام"، "کیهان" و "همشهری" طی اول تا دوازدهم بهمن ماه در زمینه انتخاب روابط عمومی ها داشته‌اند، استخراج شده و مورد بررسی کمی و کیفی قرار گرفته‌اند. سپس بر اساس نتایج حاصل از این بررسی، به ذکر پیشنهادهایی در این مورد پرداخته‌ایم.
